Badania laboratoryjne
|
Badania krwi:
W celu uzyskania wyników jak najbardziej wiarygodnych zaleca się większość badań laboratoryjnych wykonywać:
- w godzinach porannych, po nocnym wypoczynku
- na czczo (10-12h)
Szczegółowych informacji dotyczących sposobu przygotowania do badań laboratoryjnych udziela lekarz lub pracownik laboratorium. Pobieranie krwi odbywa się w godzinach 7.00 – 18.00
Badania moczu:
- Pacjent musi być na czczo (10-12 h).
- Mocz należy pobrać rano, po nocnym wypoczynku, z tzw. strumienia środkowego.
- Badanie nie powinno być wykonywane w okresie miesiączkowania oraz w pierwszych 2-3 dniach po zakończeniu miesiączki.
- Materiał do badania należy dostarczyć w jednorazowym, jałowym pojemniku (dostępnym w aptece) w przeciągu 2-3 godzin po pobraniu.
Pobieranie próbek moczu odbywa się w godzinach 7.00 – 18.00
Dobowa zbiórka moczu (DZM):
- Zbiórkę moczu należy przeprowadzić w trakcie 24 godzin.
Dla przykładu: w poniedziałek rano pierwszą porcję moczu odrzucić i od tego czasu rozpocząć zbieranie moczu. Każdą następną porcję moczu należy oddawać do pojemnika. Pierwszy mocz oddany we wtorek rano jest ostatnią zebraną do pojemnika porcją.
- W czasie zbiórki naczynie z materiałem powinno być zabezpieczone przed wysoką temperaturą i światłem.
- Po dokonaniu zbiórki mierzymy objętość oddanego moczu, dokładnie mieszamy i z całej zbiórki odlewamy około 50 ml do jednorazowego, plastikowego pojemnika.
- Na pojemniku zapisujemy objętość dobowej zbiórki.
- Mocz dostarczamy do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie.
|
Badania laboratoryjne kału
|
- materiał do badania należy dostarczyć w specjalnie przeznaczonym do tego pojemniku, który jest dostępny w aptece lub gabinecie zabiegowym
- pojemnik należy dokładnie podpisać (imię, nazwisko, wiek)
- do pobrania należy użyć łopatki umieszczonej w pojemniku
- pojemnik należy wypełnić materiałem w ilości odpowiadającej wielkości orzecha laskowego
- pojemnik należy dokładnie zamknąć i umieścić w foliowym woreczku
- materiał do badania obecności lamblii powinien być świeży. W przypadku dłuższego przechowywania powinien być zamrożony
|
Badanie laboratoryjne moczu
|
- materiał do badania należy dostarczyć w specjalnie przeznaczonym do tego pojemniku, który jest dostępny w aptece lub gabinecie zabiegowym. Pojemnik należy dokładnie podpisać (imię, nazwisko, wiek)
- w przypadku badania posiewu moczu stosujemy specjalny pojemnik przeznaczony do tego badania. Pojemnik powinien być jałowy, otwarty bezpośrednio przed użyciem, nie należy dotykać wewnętrznych powierzchni pojemnika
- mocz należy pobrać po nocy, po porannej toalecie narządów moczowo-płciowych.
- o ile lekarz nie zaleci inaczej, mocz powinien pochodzić ze środkowego strumienia (należy oddać pierwszą porcję moczu do toalety, zaś kolejną oddać do pojemnika)
- pobrany materiał powinien być dostarczony do gabinetu zabiegowego w ciągu maksymalnie 2 godzin, o ile jest przechowywany w chłodnym miejscu
|
Cytologia ginekologiczna
|
badania dodatkowe nie są konieczne
- materiał do badania cytologicznego pobieramy przed badaniem ginekologicznym, badaniem ultrasonograficznym z użyciem głowicy dopochwowej, badaniem bakteriologicznym (posiew) lub wirusologicznym z pochwy i/lub kanału szyjki macicy.
- badanie cytologiczne można wykonać najwcześniej 2 dni po zakończeniu ostatniego krwawienia miesiączkowego i najpóźniej 4 dni przed spodziewanym terminem rozpoczęcia kolejnego krwawienia miesiączkowego (najlepiej pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu - pierwszy dzień cyklu to pierwszy dzień krwawienia miesiączkowego).
- co najmniej 4 dni przed badaniem cytologicznym nie należy stosować żadnych leków/preparatów dopochwowych, tamponów dopochwowych ani też płukania pochwy.
- co najmniej 24 godziny przed badaniem cytologicznym należy powstrzymać się od stosunków płciowych.
- co najmniej 24 godziny przed badaniem cytologicznym nie należy poddawać się badaniu ginekologicznemu, badaniu ultrasonograficznemu z użyciem głowicy dopochwowej, nie należy pobierać z pochwy i/lub kanału szyjki macicy materiału do badania bakteriologicznego (posiew) lub wirusologicznego.
- wprzypadku występowania stanów zapalnych pochwy konieczne jest ich wyleczenie przed pobraniem materiału do badania cytologicznego
leki
- w dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe z wyjątkiem leków dopochwowych.
niezbędne informacje przekazywane lekarzowi
- data ostatniego krwawienia miesiączkowego.
- czas trwania cykli miesiączkowych (cykl miesiączkowy jest liczony od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego do pierwszego dnia następnego krwawienia miesiączkowego).
- przebyte: porody, poronienia, operacje narządu rodnego, leczenie zmian: szyjki macicy, pochwy, sromu.
- dotychczasowe wyniki badań cytologicznych, kolposkopowych, histologicznych.
- przyjmowane leki szczególnie leki hormonalne.
podczas badania poinformuj lekarza/położną o
- nagłych dolegliwościach (np. ból), które wystąpiły w trakcie lub tuż po pobraniu materiału do badania cytologicznego
przeciwwskazania
- brak - badanie cytologiczne może być wykonywane u kobiet w każdym wieku, również u kobiet w ciąży; badanie cytologiczne może być wielokrotnie powtarzane w zależność od wskazań medycznych określonych przez lekarza.
|
Cytologia szyjki macicy
|
- Przed badaniem należy zadbać o higienę miejsc intymnych.
- 2-3 dni przed wykonaniem badania nie powinno się współżyć, stosować leków dopochwowych i wykonywać irygacji (płukania pochwy).
- Pobranie materiału należy wykonać 2-3 dni po miesiączce i nie później niż 2-3 dni przed kolejną miesiączką.
- Badanie wykonywane jest wyłącznie w trakcie konsultacji u jednego z naszych lekarzy ginekologów.
|
Dobowa zbiórka moczu
|
- zbiórkę rozpoczyna się od drugiego oddania moczu pierwszego dnia, a kończy się na pierwszym oddaniu dnia następnego (pierwszy, poranny mocz należy oddać do toalety, następne oddawać do naczynia, zbiórkę kończymy na oddaniu do naczynia porannego moczu dnia następnego).
- naczynia do zbiórki dobowej powinny być na tyle duże, aby pomieścić całą objętość zebranego moczu. Dobrze, jeśli na ściankach naczynia jest podziałka, umożliwiająca pomiar objętości.
- materiał - w trakcie zbiórki - należy przechowywać w temperaturze ok. 4oC. Po zakończeniu zbiórki należy dokładnie zmierzyć objętość moczu, a następnie dokładnie wymieszać i pobrać ok. 30-50 ml moczu i umieścić w jednorazowym, plastykowym pojemniku. Pojemnik należy dokładnie podpisać. Na pojemniku koniecznie należy podać objętość dobowej zbiórki
|
EKG wysiłkowe
|
- Badanie EKG wysiłkowe pozwala ocenić zmiany zachodzące w sercu podczas wysiłku fizycznego na bieżni ruchomej.
- Wykonywane jest wyłącznie na podstawie skierowania od lekarza.
- Bezpośrednio przed badaniem (2-3 h przed) Pacjent nie powinien spożywać posiłku i palić papierosów.
- Osoby przyjmujące leki konieczność ich zażycia powinny skonsultować z lekarzem.
- Na badanie należy zgłosić się w wygodnym stroju niekrępującym ruchów oraz obuwiu sportowym.
- Ze względu na konieczność przyklejenia elektrod do badania mężczyźni z nadmiernym owłosieniem powinni mieć ogolona klatkę piersiową.
|
Holter EKG
|
badania dodatkowe nie są konieczne
badanie to polega na 24 godzinnym monitorowaniu pracy w trakcie wykonywania przez Pacjenta jego codziennych aktywności.
do klatki piersiowej Pacjenta zostają przymocowane elektrody połączone z małym urządzeniem wielkości walkmana, w którym to zapisywane są dane.
sposób przygotowania do badania
- na badanie należy zgłosić się w luźnym ubraniu, bo trzeba będzie pod nim ukryć zarówno mankiet, jak i aparat zapisujący pracę serca.
- przed założeniem elektrod aparatu holterowskiego zostanie usunięte owłosienie z klatki piersiowej.
niezbędne informacje przekazywane lekarzowi
- jeżeli pacjent ma wszczepiony stymulator, powinien dostarczyć informację o aktualnych parametrach stymulatora (wydruk z ostatniej kontroli albo legitymację rozrusznika).
podczas badania
- badany prowadzi w czasie rejestracji dziennik, w którym zaznacza ważniejsze czynności oraz ewentualne dolegliwości z podaniem godziny.
- urządzenie rejestrujące nie jest wodoszczelne i nie może zostać zamoczone.
po badaniu
- pacjent po upływie doby, oddaje urządzenie w pracowni, w której rejestrator został założony.
przeciwwskazania
|
Mammografia
|
- Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. W dniu badania nie powinno się jednak używać dezodorantu z talkiem, balsamu ani kremu.
- Kobietom miesiączkującym zaleca się wykonanie badania między 5-10 dniem cyklu.
- Kobiety po menopauzie mogą wykonać badanie w dowolnym dniu.
- Najwygodniej jest zgłosić się na badanie w ubraniu dwuczęściowym, ze względu na konieczność rozebrania się od pasa w górę.
- Na badanie proszę przynieść wyniki badań obrazowych wykonanych wcześniej.
|
RTG jamy brzusznej
|
na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza
niezbędne badania dodatkowe
- nie są konieczne, choć potrzebę wykonania badania należy każdorazowo omówić z lekarzem.
sposób przygotowania do badania
- w ciągu dwóch dni poprzedzających badanie zalecana jest dieta półpłynna, nie należy jeść owoców, warzyw, słodyczy, ciemnego pieczywa ani pić soków oraz napojów gazowanych
- w dniu poprzedzającym badanie należy przyjmować Espumisan 3 x dziennie po 3 do 4 kapsułek (środek odgazowujący - dostępny w aptece bez recepty)
- w przeddzień badania nie należy jeść kolacji.
- w dniu badania należy pozostawać na czczo - nie jeść i nie pić minimum 6 godzin.
leki
- w dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe.
niezbędne informacje przekazywane lekarzowi
- pacjent powinien dostarczyć dokumentację wcześniej wykonanych badań obrazowych i karty informacyjne ze szpitala
- poinformuj lekarza o ciąży
Podczas badania poinformuj o
przeciwwskazania
|
RTG kręgosłupa lędźwiowego
|
na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza
niezbędne badania dodatkowe
- nie są konieczne, choć potrzebę wykonania badania należy każdorazowo omówić z lekarzem
sposób przygotowania do badania
- dwa dni przed badaniem powinniśmy zastosować dietę płynną bezcukrową
- w dniu poprzedzającym badanie:
- należy przyjmować płyny obojętne (ok. 1½l, woda mineralna niegazowana, lekka gorzka herbata)
- pacjenci z zaparciem powinni poinformować o tym lekarza kierującego, który w zależności od wskazań medycznych może zalecić zastosowanie preparatu przeczyszczającego. Preparat należy stosować zgodnie z ulotką
- dzieci i pacjenci z niedowagą - należy omówić przygotowanie z lekarzem kierującym na badanie
- w dniu badania można zjeść tylko lekkie śniadanie
leki
- w dniu badania należy zażyć wszystkie leki przyjmowane na stałe
niezbędne informacje przekazywane lekarzowi
- pacjent powinien dostarczyć dokumentację wcześniej wykonanych badań obrazowych i karty informacyjne ze szpitala
- poinformuj biały personel (lekarz, pielęgniarka, technik) o ciąży
podczas badania poinformuj o
przeciwwskazania
|
USG ginekologiczne - przez powłoki brzuszne
|
- warunkiem koniecznym do zbadania narządu rodnego przez powłoki brzuszne, jest możliwie maksymalne wypełnienie pęcherza. W przeciwnym wypadku gazy w końcowym odcinku jelit, uniemożliwiają dostęp fali ultradźwiękowej do tych struktur. Aby pęcherz moczowy był prawidłowo wypełniony, należy ponad godzinę przed wyznaczonym terminem badania wypić 1 do 1,5 litra niegazowanych płynów i nie oddawać moczu
- na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań USG danej okolicy, lub wyniki innych badan - dotyczących tego problemu
- w wyjątkowych przypadkach można odstąpić od tej zalecanej procedury, ale wówczas na badanie należy przybyć 1,5 godziny wcześniej lub nawet poprzedniego dnia, aby ustalić z lekarzem indywidualne warunki przygotowania
|
USG ginekologiczne - transwaginalne
|
- badanie nie wymaga żadnego przygotowania. Nie należy przed badaniem mieć wypełnionego pęcherza, gdyż nie ma to wpływu na jakość uzyskiwanych obrazów, a może być przyczyną dodatkowego dyskomfortu w czasie badania
- na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań USG narządu rodnego (w tym również przez powłoki brzuszne)
- w olbrzymiej większości przypadków, badanie jest niebolesne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania, jeżeli tak zdecydował ginekolog
|
USG jamy brzusznej
|
- przed badaniem pozostań 6 godzin na czczo
- nie jest wskazane picie alkoholu, kawy, napojów, palenie
- w dniu badania można pić jedynie przegotowaną wodę, nie wolno pić napojów gazowanych,
- rano, w dniu badania, osoby przyjmujące leki na nadciśnienie, na serce, przeciwastmatyczne i inne, zażywają je popijając niewielką ilością czystej wody.
- w dniu poprzedzającym badanie nie należy spożywać pokarmów ciężkostrawnych i wzdymających,
- zaleca się spożywać suche pieczywo, kleik, ryż,
- zalecane jest także wcześniejsze przeczyszczenie jelit (środkiem przeczyszczającym nie może być lewatywa).
- w celu zmniejszenia ilości gazów jelitowych zaleca się doustny preparat simetikonu lub esputikonu, które dostępne są w aptekach bez recepty.
1) w przeddzień badania należy zażyć środek przeciw wzdęciom np. Espumisan 3 x 2 kapsułki.
2) rano w dniu badania należy zażyć dodatkowo np. 3 kapsułki Espumisanu.
3) jeżeli USG wyznaczone jest na godziny popołudniowe, to wskazane jest zażycie dodatkowych 2 kapsułek simetikonu lub esputikonu na 2 godziny przed umówioną godziną badania.
Ułatwi to ocenę stanu narządów wewnętrznych, które u osób źle przygotowanych są słabiej "widoczne"
|
USG jamy brzusznej (dorośli)
|
- W dniu badania 6 godzin na czczo, nie wolno jeść, pić, palić papierosów, żuć gumy
- W dniu poprzedzającym badanie można zjeść lekką kolację i zażyć Espumisan 3 x 2 tabl. po jedzeniu
|
USG miednicy małej
|
- Na badanie należy się zgłosić z pełnym pęcherzem
|
USG jamy brzusznej (dzieci)
|
Noworodki, niemowlęta, dzieci do 2-go roku życia
- Nie wymagają szczególnego przygotowania. Wskazane jest nakarmienie dziecka zgodnie z jego rytmem posiłków. Jeśli to możliwe 1-2 godziny przed badaniem.
Dzieci powyżej 2-go roku życia
- 2 dni przed badaniem lekka dieta(bez pokarmów smażonych, bez jarzyn i owoców, bez soków) + Espumisan dawkowany odpowiednio do wieku (skonsultować z pediatrą) 3 razy dziennie.
Dzieci szkolne
- 3 dni przed badaniem lekka dieta (bez pokarmów smażonych, bez jarzyn i owoców, bez soków) + Espumisan 3 razy dziennie po 3-4 kapsułki. W dniu badania na czczo, ostatni posiłek lekki, dziecko nie powinno jeść przynajmniej 6 godzin przed badaniem, może pić wodę niegazowaną.
- Badanie USG jamy brzusznej najlepiej wykonywać po wypróżnieniu.
USG jamy brzusznej dzieci ze szczególnych wskazań medycznych
Układ moczowy:
- Dzieci małe (które nie potrafią wstrzymać moczu) - nie wymagają szczególnego przygotowania.
- Dzieci starsze – godzinę przed badaniem podawać dziecku do picia wodę niegazowaną w ilości co najmniej 0,5 litra; dzieci szkolne – 0,5 – 1 litra wody niegazowanej.
Badanie powinno odbywać się z pełnym pęcherzem moczowym.
Refluks żołądkowo – przełykowy lub przerostowe zwężenie odźwiernika:
- Dziecko nie powinno być na czczo, przed badaniem powinno być nakarmione. W trakcie badania może być konieczne podanie 100 ml pokarmu.
Ocena kurczliwości pęcherzyka żółciowego, ocena dróg żółciowych, poszukiwanie złogów w pęcherzyku żółciowym, ocena ściany pęcherzyka żółciowego, podejrzenie patologii trzustki i przestrzeni zaotrzewnowej:
- Dziecko na czczo, przygotowanie zgodnie ze wskazaniami powyżej.
|
USG piersi
|
badanie USG piersi - przygotowanie do badania
- badanie USG piersi nie wymaga żadnego przygotowania i można je wykonać w dowolnej fazie cyklu miesięcznego, o ile lekarz kierujący nie wyznaczył inaczej (w takiej sytuacji na badanie należy się zgłosić we wskazanej fazie cyklu)
- jedynie u kobiet, które skarżą się na tkliwość piersi przed miesiączką , zaleca się wykonanie tego badania w pierwszej połowie cyklu
- na badanie należy koniecznie przynieść wyniki poprzednich badań usg i mammografii
- w warunkach prawidłowych badanie jest niebolesne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania (nawet w okresie ciąży, czy karmienia piersią)
|
USG prostaty - transrektalne
|
- badanie nie wymaga żadnego przygotowania. Nie należy przed badaniem mieć wypełnionego pęcherza, gdyż nie ma to wpływu na jakość uzyskiwanych obrazów prostaty, a może być przyczyną dodatkowego dyskomfortu w czasie badania. Nie ma też potrzeby stosowania wlewów doodbytniczych ani przyjmowania leków przeczyszczających przed badaniem.
- na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań prostaty (zarówno transrektalnych jak i przez powłoki brzuszne, oraz wynik badania poziomu PSA
- w olbrzymiej większości przypadków, badanie jest niebolesne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania
|
USG układu moczowego
|
przygotowanie do badania USG układu moczowego
- badanie USG układu moczowego obejmuje ocenę nerek i pęcherza moczowego, a u mężczyzn również ogólną ocenę prostaty (czyli gruczołu krokowego). Ocena nerek nie wymaga szczególnego przygotowania, ale aby ocenić pęcherz moczowy, wymagane jest jego wypełnienie w możliwie maksymalnym stopniu. Dopiero w takich warunkach można ocenić jego kształt oraz grubość i zarysy ścian.
- aby spełnić te warunki, pacjent powinien stawić się na badanie z pełnym pęcherzem, co najmniej jedną godzinę po wypiciu 1 do 1,5 litra niegazowanych płynów. Czas potrzebny na wytworzenie odpowiedniej ilości moczu jest równie ważny co ilość wypitych płynów
- prawidłowo wypełniony pęcherz pozwala również ocenić prostatę, w przeciwnym wypadku gruczoł ten jest przesłonięty przez gaz w jelitach
- po pierwszej części badania, pacjent wychodzi do łazienki aby opróżnić pęcherz i wraca na badanie ewentualnego zalegania moczu
- na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań USG danej okolicy, lub wyniki innych badan - dotyczących tego problemu
- badanie jest niebolesne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania (nawet w ciąży)
|
Wideorektoskopia
|
Dzień przed badaniem:
- o godzinie 13:00 lekka zupa (później można tylko pić)
- wieczorem wlewka doodbytnicza
W dniu badania:
- jeśli badanie odbywa się rano: dwie wlewki wieczorem (dzień przed badaniem)
- jeśli badanie odbywa się po południu: jedna wlewka doodbytnicza wieczorem (dzień przed badaniem), druga wlewka doodbytnicza rano do godziny 9.00
Powyższa procedura przygotowania do badania ma na celu oczyszczenie jelita grubego. Nie stosowanie się do w/w zaleceń uniemożliwia wykonanie badania.
|